«[…] Ακριβώς αυτό είναι το νόημα της συμβουλής μου: [….] δεν πρέπει να τα αφομοιώνουμε όλα χωρίς διάκριση, αλλά μονάχα όσα ωφελούν. Διότι είναι ντροπή, να απωθούμε τις βλαβερές τροφές, ενώ στα μαθήματα, που είναι τροφή της ψυχής, να μη δίνουμε καμιά σημασία […] Όσοι μ’ επιμέλεια μαζεύουν την ωφέλεια από κάθε τι, μοιάζουν με ποτάμια που παίρνουν στο διάβα τους νερό από παραποτάμους κι ολοένα γίνονται μεγαλύτερα.»
Με τα λόγια αυτά, ο Βασίλειος ο Μέγας στον «Προς τους νέους» Λόγο Του, παρακινεί τους μαθητές να μην δέχονται άκριτα τη γνώση που τους παρέχεται, αλλά να σκέφτονται, να προβληματίζονται, να απορρίπτουν, να δέχονται, να ρωτούν, να αμφισβητούν ώστε τελικά να επιλέγουν οι ίδιοι αυτό που θεωρούν ωφέλιμο για να εκπληρώσουν τον υπέρτατο στόχο της παιδείας: την αρετή, δηλαδή να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Με αυτά τα λόγια που έρχονται από τον 4ο μ.Χ. αιώνα, αναδεικνύεται η αναγκαιότητα της κριτικής σκέψης, των πολλαπλών πηγών πληροφόρησης και της πνευματικής εγρήγορσης στην οποία πρέπει να βρίσκονται οι νέοι μας διαρκώς, ώστε να χαράζουν τον δικό τους δρόμο, όχι μόνο προς όφελος του εαυτού τους, αλλά και προς όφελος της κοινωνίας και του έθνους. Οι Τρεις Ιεράρχες είχαν αναπτύξει, επίσης, έντονη φιλανθρωπική δράση.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός ή Θεολόγος, τρεις επιφανείς Άγιοι και Θεολόγοι της Ορθοδοξίας, οι Τρεις Ιεράρχες, αποτελούν τους προστάτες των Γραμμάτων. Είναι οι Μέγιστοι Φωστήρες, που συνέδεσαν την Ορθοδοξία με την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία και τον πολιτισμό.
Φέτος αποφασίσαμε η 30ή Ιανουαρίου να αποκατασταθεί ως ημέρα πραγματοποίησης εορταστικών εκδηλώσεων προς τιμήν των Τριών Ιεραρχών και της Παιδείας, καθώς και των μετόχων της εκπαιδευτικής διαδικασίας, εκπαιδευτικών και μαθητών. Έτσι, η γιορτή βρίσκει φέτος τα σχολεία μας ανοιχτά, ώστε να ενημερωθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες για τη σπουδαία αυτή ημέρα και να διοργανώσουν, από κοινού με τους εκπαιδευτικούς τους, εκπαιδευτικές δραστηριότητες σχετικά με την προβολή του κοινωνικού και παιδαγωγικού έργου Τους και της εν γένει προσφοράς Τους στην Εκπαίδευση και τα Γράμματα ή/και εκκλησιασμό.
Αγαπητές μαθήτριες, αγαπητοί μαθητές,
Ευχόμαστε το παράδειγμα των Τριών Ιεραρχών να σας καθοδηγεί και να έχετε καλή πρόοδο.